کمبود ارز چگونه خودروسازان و قطعه‌سازان را به چالش می‌کشد؟

موتوریزه – در شرایط کنونی، صنعت خودرو ایران با چالش‌های جدی مواجه است. طبق گزارش‌ها، عرضه خودرو در بازار داخلی ۱۲ درصد کسری تولید را تجربه کرده و قیمت‌ها به دلیل قیمت‌گذاری دستوری تا ۴۵ درصد رشد کرده‌اند. این وضعیت نشان‌دهنده نیاز به اتخاذ راهکارهای مؤثر برای بهبود شرایط صنعت خودرو و جلوگیری از تشدید بحران است.

راهکارهای قابل دسترس برای صنعت خودرو

1. تخصیص ارز نیمایی به قطعه‌سازان: اختصاص بخشی از نیاز ارزی قطعه‌سازان به ارز نیمایی از طریق بورس کالا می‌تواند شفافیت و ثبات بیشتری در بازار ایجاد کند. این اقدام می‌تواند به کاهش هزینه‌ها و بهبود کیفیت تولید کمک کند. با تامین به موقع و ارزان مواد اولیه، خودروسازان قادر خواهند بود تا تولیدات بیشتری را به بازار عرضه کنند و به تبع آن، قیمت‌ها نیز به سمت تعادل پیش برود.

2. تاسیس صندوق مشترک: پیشنهاد تاسیس صندوقی مشترک میان خودروسازان و قطعه‌سازان برای پوشش ریسک نوسانات ارزی و تأمین مالی پروژه‌های بلندمدت، تولید را پایدار خواهد کرد. این صندوق می‌تواند به خودروسازان کمک کند تا با نوسانات ارزی بهتر مقابله کنند و در عین حال، منابع مالی لازم برای پروژه‌های توسعه‌ای را تأمین نمایند.

3. سرمایه‌گذاری در بومی‌سازی: سرمایه‌گذاری مشترک در پروژه‌های بومی‌سازی مواد اولیه و فناوری‌های کلیدی، با هدف کاهش وابستگی به واردات و جلوگیری از اثرگذاری بحران ارزی در تولید خودرو، بسیار مؤثر خواهد بود. این امر می‌تواند به تولیدکنندگان داخلی این امکان را بدهد که در برابر تحریم‌ها و نوسانات ارزی مقاوم‌تر شوند و به افزایش کیفیت و کاهش هزینه‌های تولید منجر شود.

4. تسهیلات ارزی با نرخ سود رقابتی: وزارت صمت باید با مذاکره با بانک مرکزی و صندوق توسعه ملی، اقدام به طراحی تسهیلات ارزی با نرخ سود رقابتی و دوره تنفس مناسب کند. این تسهیلات می‌تواند به خودروسازان کمک کند تا سرمایه‌گذاری‌های خود را تسریع کنند و از فشار مالی ناشی از نوسانات ارزی جلوگیری نمایند.

5. ایجاد زیرساخت‌های الکترونیکی: ایجاد زیرساخت‌های الکترونیکی برای ثبت سفارش، تخصیص و نظارت بر مصرف ارز اختصاص‌یافته، با همکاری دولت و بخش خصوصی می‌تواند به تقویت خودروسازی کمک کند. این زیرساخت‌ها می‌توانند شفافیت را در تأمین و تخصیص ارز افزایش دهند و به کاهش فساد و رانت در این حوزه منجر شوند.

6. تدوین سیاست‌های حمایتی: تدوین سیاست‌های حمایتی از تولیدکنندگان داخلی، شامل معافیت‌های مالیاتی و تسهیل در فرآیندهای اداری، می‌تواند به جذب سرمایه‌گذاری‌های جدید و افزایش تولید کمک کند. این سیاست‌ها باید به‌گونه‌ای طراحی شوند که به تشویق نوآوری و ارتقای کیفیت محصولات منجر شوند.

وضعیت ایران‌خودرو

ایران‌خودرو، به‌عنوان بزرگ‌ترین خودروساز کشور، با درک اهمیت زنجیره تأمین و تقسیم ریسک میان همه ذی‌نفعان، تلاش می‌کند تا با ارائه پیشنهادات تخصصی و سرمایه‌گذاری استراتژیک، تهدیدات موجود را به فرصتی برای تقویت تولید داخلی و ارتقای رقابت‌پذیری تبدیل کند. این شرکت بر این باور است که بحران ارزی قطعه‌سازان، هرچند ریشه در معضلات اقتصادی کلان و تحریم‌ها دارد، اما آسیب بی‌ثباتی سیاست‌های ارزی داخلی، به‌مراتب بیشتر است.

نتیجه‌گیری

برای ادامه مسیر توسعه و ارتقای کیفیت در صنعت خودرو، لازم است که بازنگری اساسی در نظام تأمین ارز و اصلاح رویه‌های بانکی انجام شود. وحدت و هماهنگی میان خودروسازان، قطعه‌سازان و سیاست‌گذاران اقتصادی، کلید اصلی برای یافتن راه‌حل‌های مؤثر و حفظ اشتغال و تولید در این صنعت است. این همکاری باید شامل تبادل نظر و تجربیات بین ذی‌نفعان مختلف باشد تا بتوان به راهکارهای عملی و قابل اجرایی دست یافت.

در نهایت، تنها در صورتی که صنعت خودروسازی ایران به سمت شفافیت، رقابت‌پذیری و نوآوری حرکت کند، می‌توان به آینده‌ای روشن و پایدار برای این صنعت امیدوار بود. این تحولات نه تنها به نفع تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان خواهد بود، بلکه به بهبود وضعیت اقتصادی کشور و کاهش وابستگی به واردات نیز کمک خواهد کرد.